Με μόλις μία χώρα να επιστρέφει στην αγκαλιά του φετινού διαγωνισμού, δηλαδή το Μαυροβούνιο, έπειτα από δύο χρόνια γιουροβιζιονικής νηστείας και περισυλλογής, χωρίς την Ανδόρα, την Βοσνία Ερζεγοβίνη, την Βουλγαρία, την Ουγγαρία, το Μονακό, την Βόρεια Μακεδονία, την Ρουμανία – ελέω χρηματοδοτικής πενίας-, με εξοστρακισμένες την Ρωσία και τη δορυφόρο της Λευκορωσία για πολιτικούς λόγους, με νέους αμφιλεγόμενους κανονισμούς που έρχονται να αποστραγγίσουν τη διοργάνωση από οποιαδήποτε υπόνοια πολιτικού statement αλλά και ένα καινούργιο – σχεδόν αμεσοδημοκρατικό- σύστημα ψηφοφορίας, ο 69ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision εκκινεί τις εργασίες του αυτή την εβδομάδα.

Αποψη της Βασιλείας όπου θα πραγματοποιηθούν οι δύο ημιτελικοί και ο τελικός της Eurovision στις 13, 15 & 17 Μαΐου

Θα είναι αναντίρρητα η λιγότερη φωτογενής περίοδος της φετινής διοργάνωσης, η οποία έπειτα από 36 χρόνια επιστρέφει στην Ελβετία χάρη στην περσινή νίκη του Nemo, αλλά η πιο καθοριστική για τη διαμόρφωση των ισορροπιών και η πλέον ενδιαφέρουσα για τη δυναμική που θα αναπτύξει καθεμιά από τις 37 εθνικές συμμετοχές. Δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, μια και τις αμέσως επόμενες ημέρες θα έχουμε τις πρώτες τεχνικές πρόβες των ερμηνευτών και των συγκροτημάτων, με άλλα λόγια θα δούμε εάν τα διαφαινόμενα έως τώρα φαβορί θα καταφέρουν να διατηρήσουν το momentum τους και με τη σκηνική ενσάρκωσή τους.

Dura lex, sed lex

Η σκηνή του St. Jakobshalle όπου θα δώσουν τη μάχη οι 37 εθνικές συμμετοχές

Για πρώτη φορά έπειτα από πολλά χρόνια το φιλοθεάμον κοινό δε θα έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει ούτε ψήγμα από την πρώτη τεχνική πρόβα κάθε αποστολής, προφανώς για να μη δημιουργηθούν εντυπώσεις και να αποκρυσταλλωθούν στρεβλές απόψεις, λόγω τεχνικών δυσκολιών ή αστοχιών που ενδεχομένως θα αντιμετωπίσουν οι συμμετέχοντες στο βάπτισμα του πυρός τους στη σκηνή του St. Jakobshalle. Στα νέα ήθη που επιβάλλει η EBU τίθεται σε ισχύ και η απαγόρευση της κινηματογράφησης των τραγουδιστών στα παρασκήνια, έπειτα από το περσινό φιάσκο με τον εκπρόσωπο της Ολλανδίας, ενώ η πρόκριση στον μεγάλο τελικό της 17ης Μαΐου των 10 συν 10 υποψηφίων από τους δύο ημιτελικούς (13 & 15 Μαΐου) θα κριθεί αποκλειστικά από την ψήφο των τηλεθεατών.

Σκανδιναβικό σταυρόλεξο

Πιθανότατα δεν προκαλεί σε κανέναν έκπληξη η είδηση ότι η συμμετοχή της Σουηδίας προβάλλει για ακόμα μία χρονιά ως φαβορί. Η χώρα των Abba, της Καρόλα και της Λορίν που το 2023 ισοφάρισε με τη δεύτερη νίκη της την Ιρλανδία στην πρώτη θέση του θεσμού (7 συνολικά επικρατήσεις) είναι και φέτος εκείνη που φαίνεται να σκοράρει από τα αποδυτήρια. Και μάλιστα με μια μελωδία που έχει τόση σχέση με την ως επί το πλείστον καλόγουστη ποπ που σερβίρουν οι Σκανδιναβοί τα τελευταία πολλά χρόνια στο διαγωνισμό όσο ας πούμε τα ενοίκια της χώρας μας με τον μέσο μηναίο μισθό. Ας είναι.

Οι Σουηδοφινλανδοί KAJ στη σκηνή του Melodifestivalen. © SVT/EBU

Μολονότι το τραγούδι με τίτλο «Bara Bada Bastu» ξεχωρίζει σαν τη μύγα μες στο γάλα και απέχει παρασάγγας απ’ ό,τι γνωρίζουμε για τη σουηδοσύνη φαίνεται πως έχει μέχρι στιγμής το πρόκριμα. Πρόκειται για μια ωδή στη σάουνα γραμμένη και ερμηνευμένη από τους KAJ, ένα σουηδικοφινλαδικό συγκρότημα με ειδίκευση στις σκωπτικές δημιουργίες.

Εννοείται ότι επί σκηνής του Melodifestivalen, του μαθαρώνιου μέσω του οποίου επιλέγεται κάθε χρόνο η συμμετοχή της χώρας της Eurovision, οι KAJ εμφάνισαν όλα τα συμπαρομαρτούντα της σάουνας – ναι, και κάποιους κυρίους και κυρίες με περιβολή λευκής πετσέτας.

Για πρώτη φορά έπειτα από 27 χρόνια η Σουηδία θα διαγωνιστεί στην εθνική της γλώσσα ενώ η επιλογή του γκρουπ που ρίχνει γέφυρες ανάμεσα στη σουηδική και τη φινλαδική κουλτούρα σημαδεύτηκε από τη διαμαρτυρία του νικητή του 2015 Mans Zamerlow, ο οποίος δοκίμασε εκ νέου την τύχη του στον εθνικό διαγωνισμό της χώρας, αλλά τερμάτισε δεύτερος.

Οι Σουηδοί φαίνεται πως έχουν τις ευλογίες, εκτός από εκείνων που στοιχηματίζουν στη νίκη τους, και του σκληρού πυρήνα των fans της Eurovision. Μόλις χθες ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας του OGAE poll, δηλαδή η ετυμηγορία των 5.458 εγεγγραμένων μελών στα 43 επίσημα fan clubs της Eurovision.

Οι KAJ θριάμβευσαν αφήνοντας πίσω τους τη συμμετοχή της Μάλτας (5η θέση), της Φινλανδίας (4η θέση), της Ολλανδίας (3η θέση) και της Αυστρίας (2η θέση). Η χώρα μας για τους fans κατατάσσεται 12η.

Η φωνή του 2025

Αν οι Σουηδοί φέτος έχουν βάλει στόχο να γητέψουν την ψήφο του κοινού, ο 24χρονος JJ από την Αυστρία ποντάρει τα ρέστα του στην ψήφο των ελλανόδικων επιτροπών. Ποιος θα σκεφτόταν άλλωστε να πράξει διαφορετικά με μια φωνή σαν τη δική του, η οποία μπορεί να αγγίξει νότες σοπράνο;

Ο Αυστριακός JJ. © Pavla Hartmanova/EBU

Ναι, αυτό είναι το δυνατό σημείο του κατά το ήμισυ Αυστριακού και κατά το ήμισυ Φιλιππινέζου που διαγωνίζεται για την Αυστρία και ελπίζει να πετύχει ό,τι η Κοντσίτα Βουρστ το 2014, να χαρίσει δηλαδή στην πατρίδα του την τρίτη νίκη της στο θεσμό.

Ο JJ αφού έκανε το σουλάτσο του στα talent show της χώρας του αλλά και της Μεγάλης Βρετανίας, χωρίς όμως ποτέ να πιάσει κορυφή, και με εξασφαλισμένη μια θέση στη μουσική ακαδημία της Οπερας Βιέννης όπου σπουδάζει, θεώρησε τη στιγμή ιδανική για να μοιραστεί το χάρισμά του με το ευρωπαϊκό κοινό.

Άλλωστε αυτό ακριβώς είναι το δυνατό σημείο του και ουχί το τραγούδι «Wasted Love», το οποίο η – πικρή- αλήθεια είναι μοιάζει εξωφρενικά με εκείνα που έχουν πολλάκις περάσει από τον διαγωνισμό αλλά ουδέποτε ακούμπησαν τις καρδιές του κοινού.

Σήκωσέ το

Αντιθέτως, η συμμετοχή μέσω της οποίας η Γαλλία ελπίζει να εκπορθήσει – επιτέλους!- την 69η Eurovision έχει εκ προοιμίου ένα θέμα που αγγίζει ακόμα και την πιο σκληρή και παγωμένη καρδιά.

Η Louane, γνωστή και εγνωσμένης αξίας σταρ στη χώρα της, με συμμετοχές σε talent shows αλλά και ένα βραβείο Cezar στο παλμαρέ της για το ρόλο της στο φιλμ «Οικογένεια Μπελιέ» του 2014, αποφάσισε να τραγουδήσει για τη μητέρα. Και ήταν, όπως όλα δείχνουν, μια σοφή επιλογή, αφού μέχρι στιγμής βρίσκεται σταθερά μια ανάσα – άντε δύο- μακριά από την κούπα.

Η Γαλλίδα Louane. © Damien Krisl/EBU

Ιδρυτικό μέλος του ευρωπαϊκού διαγωνισμού τραγουδιού η Γαλλία έχει να πανηγυρίσει νίκη από το 1977 – έφτασε πολύ κοντά το 2011 και το 2021 με την Barbara Pravi, αλλά δεν κατάφερε να ξεφύγει από την κατάρα της δεύτερης θέσης. Και, όπως μαρτυρά η μάλλον μεγαλύτερη σοβαρότητα με την οποία η γαλλική δημόσια τηλεόραση προσεγγίζει τη διοργάνωση τα τελευταία χρόνια, θεωρεί πως ο καιρός έχει φτάσει.

Τη σημασία που δίνουν οι Γάλλοι στη συμμετοχή της Louane, η οποία εδώ που τα λέμε είναι το θηλυκό αντίστοιχο του περσινού εκπροσώπου Slimane, την καταλαβαίνει κανείς και από τον τρόπο που επέλεξαν να την παρουσιάσουν.

Η Louane ντεμπούταρε το «Maman» στο ημίχρονο του αγώνα ράγκμπι μεταξύ Γαλλίας και Σκοτίας για το Six Nations Nations Championship στις 15 Μαρτίου και μάλιστα υψωμένη – μέσω μιας ειδικής πλατφόρμας- πολλά μέτρα πάνω από τη Γη. Αν τρέμετε τα ύψη, μην πατήσετε play.

Οποιος καεί στον χυλό

Η Ολλανδία πέρσι σχεδόν ακουμπούσε το τρόπαιο του ευρωπαϊκού διαγωνισμού τραγουδιού με τη λίγο κωμική, λίγο δραματική, μια ιδέα εκκεντρική και ακροθιγώς κακόγουστη συμμετοχή του Joost Klein. Μέχρι που ο τραγουδιστής αποκλείστηκε από τον μεγάλο τελικό, λίγες μόλις λεπτά πριν από τη διεξαγωγή του, λόγω απρεπούς συμπεριφοράς του προς μια εργαζόμενη της παραγωγής.

Ο εκπρόσωπος της Ολλανδίας Claude. © Tim Buiting/EBU

Θα περίμενε κανείς πως η ολλανδική δημόσια τηλεόραση θα κρατούσε μούτρα στην EBU και θα απείχε της διοργάνωσης, αφού ποτέ δεν αποδείχτηκε η ενοχή του Klein. Ομως πήρε μια διαφορετική απόφαση. Να επιστρέψει και μάλιστα με σοβαρές βλέψεις για την νίκη.

Γι’ αυτό και, αφού ο περσινός εκπρόσωπος αρνήθηκε μια δεύτερη ευκαιρία, επιστρατεύθηκε ο 21χρονος Claude, ο οποίος όχι μόνο βάζει υποψηφιότητα για την κορυφή του βάθρου αλλά και για τη θέση του πιο αναγνωρίσιμου τραγουδιστή του φετινού διαγωνισμού.

Ηδη ο Κογκολέζος καλλιτέχνης που μεγάλωσε στην Ολλανδία έχει δώσει τα χέρια με τη διασημότητα χάρη στα 57 εκατομμύρια streams του τραγουδιού «Ladada». Στο μουσικό δρόμο του υπ’ αριθμόν ένα hit του ιχνηλατεί και το «C’ est la vie» με το οποίο θα διαγωνιστεί στη σκηνή της Βασιλείας. Σαν να λέμε ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει.

Η Ισραηλινή επιζήσασα

Παρά την πολεμική που δέχτηκε πέρσι από πλειάδα συμμετεχόντων, λόγω της γενοκτονίας στη Γάζα, το Ισραήλ δηλώνει και φέτος το «παρών» στο διαγωνισμό, με αξιώσεις αλλά και μια ερμηνεύτρια, η ιστορία της οποίας συνταράσσει από όποια σκοπιά κι αν βλέπει κανείς τα πράγματα.

Η Ισραηλινή Yuval Raphael. © Shai Franco/EBU

Στις 7 Οκτωβρίου του 2023 η 24χρονη σήμερα Yuval ήταν ανάμεσα σε εκείνους που παρακολουθούσαν το φεστιβάλ ηλεκτρονικής μουσικής Nova στο νότιο Ισραήλ. Είχε την τύχη να μη βρίσκεται στη λίστα των 364 θυμάτων, ούτε να συγκαταλέγεται στους συνολικά 40 απαχθέντες, όμως έζησε από πρώτο χέρι τη φρίκη. Για ώρες κρυβόταν κάτω από άψυχα σώματα, περιμένοντας τη σωτηρία.

Μήνες μετά το καθοριστικό για εκείνη γεγονός αποφάσισε να στραφεί στη μουσική ως τρόπο θεραπείας ενός τραύματος που μένει ακόμα ανοιχτό μέσα της. Συμμετείχε στον εθνικό τελικό του Ισραήλ με το τραγούδι «New day will rise» και έλαβε το χρίσμα από τους συμπατριώτες της.

Και μετά;

Την πρώτη δεκάδα στις προβλέψεις για τη νίκη στον μεγάλο τελικό ολοκληρώνουν οι συμμετοχές του Βελγίου, της Φινλανδίας, της Τσεχίας, της Εσθονίας και της Αλβανίας. Η Κύπρος με το τραγούδι «Shh» του Theo Evan βρίσκεται αυτή τη στιγμή στην 11η θέση ενώ η Ελλάδα με την «Αστερομάτα» έχει υποχωρήσει στην 19η.

Ο εκπρόσωπος της Κύπρου Theo Evan. © Nicholas Mastoras/EBU

Σε ό,τι αφορά τους ημιτελικούς, η Κύπρος που θα διαγωνιστεί στον πρώτο της 13ης Μαΐου τοποθετείται στην 8η θέση, και η Ελλάδα που θα μετρήσει τις δυνάμεις της στον δεύτερο της 15ης Μαΐου με την Klavdia στην 6η. Οι 20 χώρες που θα περάσουν συνολικά από τα προκριματικά θα συναντήσουν τις Big 5 (Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία, Ισπανία) και την περσινή νικήτρια Ελβετία στον τελικό της 17ης Μαΐου.

Ο χρησμός του Chat GPT

Και αφού χωρίς να ερωτηθεί η τεχνητή νοημοσύνη δεν εκλέγεται πια ούτε Πάπας, δώσαμε το λόγο και στο Chat GPT, για να βγάλει κι εκείνο με τη «σοφία» του χρησμό για την 69η Eurovision. Παραθέτουμε αυτολεξεί:

«Αν και η Σουηδία φαίνεται να έχει το προβάδισμα, η Αυστρία και η Γαλλία παρουσιάζουν ισχυρές συμμετοχές που θα μπορούσαν να ανατρέψουν τα προγνωστικά. Η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από τις ζωντανές εμφανίσεις και την αντίδραση του κοινού και των επιτροπών». Πιθανότατα έχει μελετήσει Πυθία και αυτό βγαίνει στις απαντήσεις του.