Κάθε γυναίκα με παιδιά, μικρά ή μεγάλα, το ξέρει: το σάντουιτς είναι μια από τις πλέον αγαπημένες εφευρέσεις της ανθρωπότητας, και το όνομα του Τζον Μόνταγκιου, του κόμη που στα τέλη του 18ου αιώνα ζήτησε κάτι που θα μπορούσε να φάει χαρτοπαίζοντας, θα μνημονεύεται για πάντα με τη μεγαλύτερη εγκαρδιότητα. Ένα σάντουιτς, όσο περίτεχνο και αν είναι, δεν χρειάζεται πάνω από 10 λεπτά για να ετοιμαστεί και άλλα τόσα για να φαγωθεί, όμως μπορεί να κρατήσει μια παιδική κοιλιά γεμάτη για ώρες. Γι’ αυτό και είναι το σνακ που επιστρατεύεται ανά πάσα ώρα και στιγμή: πρωί, μεσημέρι και βράδυ, στο σπίτι ή στο δρόμο, στο σχολείο ή στην παραλία, πάντα και παντού. Τα μόνα που διαφέρουν κάθε φορά είναι τα υλικά, αν και υπάρχει ένα συστατικό που σε κάθε περίπτωση παραμένει ίδιο: η αγάπη της μαμάς, που το φτιάχνει με όλη της τη φροντίδα.
«Τα σάντουιτς είναι κάτι πολύ περισσότερο από “ένα ψωμάκι με κάτι μέσα”», μας λέει η Νίκη Παυλίδου, μια μαμά που είχε φτιάξει εκατοντάδες σάντουιτς μέχρι να κάνει την αγάπη της για τη μαγειρική επάγγελμα. Δημιουργός του προφίλ Nikis_food, στο Instagram, το οποίο μετρά πλέον 159 χιλιάδες followers, παραδέχεται πως ο σάντουιτς είναι το ένα πράγμα που σου λύνει τα χέρια – το δεύτερο είναι το φιλέτο κοτόπουλο. «Το σάντουιτς είναι ένα γεύμα-καμβάς. Μπορείς να του δώσεις ό,τι γεύση θέλεις, με υλικά που έχεις ήδη στο σπίτι. Είναι πρακτικό, χορταστικό και πάντα στη μόδα γιατί προσαρμόζεται σε κάθε ανάγκη, από το πιο απλό μέχρι το πιο gourmet».
Η Νίκη Παυλίδου έχει τον τρόπο να κάνει τα σπιτικά σάντουιτς λίγο πιο ενδιαφέροντα! Φωτό: Νίκη Παυλίδου
Η γοητεία του «σπιτικού»
Η Νίκη ανέκαθεν αγαπούσε τη μαγειρική και περνούσε χρόνο κάνοντας τα δικά της γευστικά πειράματα στην κουζίνα. Όταν ξεκίνησε να ανεβάζει φωτογραφίες και συνταγές για τους φίλους της στο Instagram, ένας νέος κόσμος ανοίχτηκε σιγά σιγά μπροστά της. «Άρχισαν να με βρίσκουν άνθρωποι που δεν τους γνώριζα, να μου στέλνουν μηνύματα και να ζητούν τις συνταγές μου», λέει σήμερα, που διατηρεί ένα από τα πιο επιτυχημένα προφίλ του είδους. «Η επιτυχία, αν μπορώ να τη χαρακτηρίσω έτσι, νομίζω ότι ήρθε μέσα από την ειλικρίνεια και την απλότητα. Προσπαθώ να κάνω το φαγητό προσιτό, καθημερινό και χωρίς υπερβολές. Αυτό πιστεύω ότι άγγιξε τον κόσμο».
Και όντως, σε πείσμα της υπερπροσφοράς fast food, street food και delivery κάθε είδους, όλοι μοιάζουν να αναζητούν το σπιτικό φαγητό από μαμαδίστικο χέρι. Αυτό, δηλαδή, που κάνει ακόμα και ένα απλό πιάτο με τηγανητές πατάτες δέκα φορές πιο νόστιμο. «Οι περισσότερες συνταγές μου έχουν αυτήν τη θαλπωρή του σπιτιού, όπως την έζησα κι εγώ μεγαλώνοντας. Δεν με ενδιαφέρουν τα περίτεχνα ή τα εντυπωσιακά πιάτα. Θέλω να μαγειρεύω με απλά υλικά, με νοστιμιά και φροντίδα».
Τα χειροποίητα ψωμάκια της Νίκης, ιδανικά για σάντουιτς και όχι μόνο. Φωτό: Νίκη Παυλίδου
Βέβαια, η καθημερινότητα μιας σημερινής μαμάς, που κατά πάσα πιθανότατα εργάζεται, είναι πολύ πιο πιεστική απ’ ό,τι ήταν ίσως κάποια χρόνια πριν. Γι’ αυτό και η ανάγκη του να υπάρχει πάντα ένα φαγητό στο τραπέζι πολλές φορές μετατρέπεται σε βραχνά – ειδικά όταν καλείσαι να συνδυάσεις τα γούστα όλων των μελών της οικογένειας σε ένα πιάτο. «Το “τι θα φάμε σήμερα;” το ακούω συνέχεια και κατά κάποιον τρόπο το έχω πάρει σαν αποστολή να βοηθάω στο να δίνεται μια απάντηση χωρίς άγχος και πανικό της τελευταίας στιγμής. Νιώθω, δηλαδή, πως έχω ένα μικρό χρέος απέναντι σε όλους όσοι ψάχνουν καθημερινά τι να φτιάξουν να τους προσφέρω ιδέες και έμπνευση», λέει η Νίκη.
Μικρά καθημερινά μυστικά
Η δική της έμπνευση και το υλικό που της λύνει πάντα τα χέρια είναι, όπως είπαμε, το φιλέτο κοτόπουλο. «Είναι για μένα το απόλυτο “πολυεργαλείο”. Ψήνεται ή σοτάρεται γρήγορα, ταιριάζει σχεδόν με τα πάντα και παίρνει εύκολα γεύση απ’ ό,τι του προσθέσεις. Όταν δεν ξέρω τι να μαγειρέψω, αυτό είναι η λύση μου». Και η αλήθεια είναι ότι, όταν έχεις να μαγειρέψεις καθημερινά για μια ολόκληρη οικογένεια –συχνά και δύο γεύματα την ημέρα–, χρειάζεσαι τέτοιες γρήγορες, έξυπνες και νόστιμες λύσεις.
Για όποιον είναι επιφορτισμένος με την προετοιμασία καθημερινού φαγητού για μια οικογένεια, το σάντουιτς αποτελεί ένα γεύμα-καμβά, στο οποίο μπορείς να χρησιμοποιήσεις ό,τι υλικά έχεις στη διάθεσή σου και να φτιάξεις κάτι υπέροχο! Φωτό: Shutterstock
Το άλλο πράγμα που χρειάζεσαι, σύμφωνα με τη Νίκη, είναι η οργάνωση. «Τρεις μικρές κινήσεις κάνουν τεράστια διαφορά: Κάνουμε εβδομαδιαίο πλάνο, π.χ. τέσσερα κύρια γεύματα και δύο σνακ για όλη την οικογένεια, κρατάμε μερικά βασικά, όπως κιμά, λαχανικά, τυριά και ζυμαρικά, στο ψυγείο και στην κατάψυξη και αξιοποιούμε το Σαββατοκύριακο για προετοιμασία. Μπορούμε, για παράδειγμα, να βράσουμε κρέας για κατάψυξη ή να κόψουμε λαχανικά και να τα διατηρήσουμε στη συντήρηση. Δεν χρειάζονται υπερβολές. Μόνο λίγη σκέψη από πριν και μικρές “βοήθειες” μέσα στην εβδομάδα».
Οι δύσκολοι κριτές
Κάθε γονιός που μαγειρεύει ξέρει, φυσικά, ότι όλη η τέχνη και το μεράκι που βάζει στο πιάτο του κρίνονται στα πρώτα πέντε δευτερόλεπτα που το παιδί θα βάλει το πιρούνι στο στόμα – αν το βάλει, δηλαδή, χωρίς να απορρίψει το φαγητό από την όψη του και μόνο. Κι αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για τον σεφ του σπιτιού: το να φτιάξει κάτι νόστιμο και υγιεινό, που θα τρώνε μικροί και μεγάλοι, χωρίς γκρίνια, δυσφορία και λοιπά διπλωματικά επεισόδια. Για να την αντιμετωπίσει, χρειάζεται φαντασία και μέθοδο. «Με λίγη φαντασία μπορείς να κάνεις θαύματα και να κρύψεις το κολοκυθάκι ή το καρότο σε κεφτεδάκια ή να μετατρέψεις το ρεβίθι σε χούμους». Ποιο είναι το κόλπο; «Όταν τα παιδιά συμμετέχουν στο μαγείρεμα, έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες να δοκιμάσουν και να φάνε αυτό που έφτιαξαν».
Η Νίκη κάνει την ίδια της τη συμβουλή πράξη, βάζοντας το δικό της γιο, τον Επαμεινώνδα, στην κουζίνα. «Λατρεύουμε να φτιάχνουμε μαζί chocolate chip cookies ή pancakes τα πρωινά του Σαββατοκύριακου. Είναι η στιγμή μας όταν δεν έχουμε κάποιον αγώνα». Κι αφού ο μικρός έχει μάθει ήδη την τέχνη της μαγειρικής, είναι ευκαιρία να κάνει ένα όμορφο δώρο στη μαμά του για τη γιορτή της μητέρας που έρχεται. Ένα δώρο φτιαγμένο από καρδιάς, όπως όλα τα σπιτικά φαγητά που βγαίνουν κάθε μέρα από τις κουζίνες των μαμάδων. «Μια αβγοφέτα με φρούτα, για παράδειγμα φράουλες, και μέλι». Κάτι τόσο απλό που, όμως, μπορεί να κρύβει μέσα του όλο το νοιάξιμο και την αγάπη. Ακριβώς όπως και ένα σάντουιτς. Απλό, καθημερινό, συχνά ταπεινό. Στην ουσία, δύο απλές φέτες ψωμιού, που κρύβουν μέσα τους πολλές στρώσεις φροντίδας.
Τα σάντουιτς στα οποία κανείς δεν μπορεί να αντισταθεί
Open sandwich με φιστικοβούτυρο, μπανάνα, μέλι, chia και αμύγδαλα
Φωτό: Νίκη Παυλίδου
Χρόνος προετοιμασίας: 5΄
Βαθμός δυσκολίας: *
Υλικά για 1 μερίδα
- 1 φέτα ψωμί της επιλογής μας
- 2 κ.σ. φιστικοβούτυρο (λείο ή τραγανό)
- 1 μικρή μπανάνα σε λεπτές φέτες
- 1 κ.γ. μέλι
- 1 κ.γ. σπόρους chia
- 1 κ.σ. αμύγδαλα (ή φουντούκια, ή καρύδια) ψιλοκομμένα
Εκτέλεση
- Ψήνουμε ελαφρώς τη φέτα του ψωμιού για να γίνει πιο τραγανή. Την αλείφουμε στη συνέχεια με το φιστικοβούτυρο.
- Καλύπτουμε όλη την επιφάνειά της με φέτες μπανάνας και ρίχνουμε το μέλι σε λεπτή γραμμή πάνω από την μπανάνα.
- Πασπαλίζουμε με σπόρους chia και τους ψιλοκομμένους ξηρούς καρπούς και σερβίρουμε αμέσως.
Σάντουιτς με μπέικον, αβγό, ντομάτα και μαγιονέζα σε πολύσπορο ψωμί
Φωτό: Νίκη Παυλίδου
Χρόνος προετοιμασίας: 5΄
Χρόνος ψησίματος: 8΄
Βαθμός δυσκολίας: *
Υλικά για 1 μερίδα
- 2 φέτες πολύσπορο ψωμί
- 2 φέτες μπέικον
- 1 αβγό
- 2 φέτες ντομάτα
- 1-2 κ.γ. μαγιονέζα
- Αλάτι, πιπέρι
- Φύλλα μαρουλιού ή ρόκας (προαιρετικά)
Εκτέλεση
- Ψήνουμε για λίγα λεπτά το μπέικον σε αντικολλητικό τηγάνι μέχρι να γίνει τραγανό. Στη συνέχεια, το βγάζουμε σε απορροφητικό χαρτί κουζίνας ώστε να στραγγίσει από το περιττό λίπος.
- Στο ίδιο τηγάνι, μέσα στο λίπος που έχει βγάλει το μπέικον, τηγανίζουμε το αβγό ανάλογα με το πώς το θέλουμε, μελάτο ή σφιχτό.
- Ψήνουμε για λίγο τις φέτες του ψωμιού στη φρυγανιέρα, μέχρι να ροδίσουν. Στη συνέχεια, τις αλείφουμε με τη μαγιονέζα.
- Συναρμολογούμε το σάντουιτς βάζοντας ανάμεσα στο ψωμί το μπέικον, την ντομάτα, το αβγό και, αν θέλουμε, μερικά φύλλα μαρουλιού ή ρόκας.
Σάντουιτς με γαλοπούλα, τυρί, ντομάτα και αβγό σε χειροποίητο, σπιτικό ψωμί
Φωτό: Νίκη Παυλίδου
Χρόνος προετοιμασίας: 20΄
Χρόνος αναμονής: 60΄
Χρόνος ψησίματος: 20΄
Βαθμός δυσκολίας: *
Υλικά για 1 μερίδα
Για το σάντουιτς
- 1 στρογγυλό ψωμάκι
- 2 φέτες βραστή γαλοπούλα
- 1 φέτα τυρί γκούντα
- 2 φέτες ντομάτα
- Μαγιονέζα
- Μουστάρδα
- 1 αβγό
- Λίγο ελαιόλαδο
- Λίγο αλάτι
- Πιπέρι φρεσκοτριμμένο
Για το σπιτικό ψωμί
- 16 γρ. μαγιά
- 600 ml νερό χλιαρό
- 600 γρ. αλεύρι ζυμωτό ή για όλες τις χρήσεις
- Λίγο αλάτι
- Αλεύρι ή σουσάμι για το πασπάλισμα
Εκτέλεση
- Αρχίζουμε με το ψωμί: Διαλύουμε τη μαγιά στο χλιαρό νερό. Ρίχνουμε σε μια μπασίνα το αλεύρι με το αλάτι και προσθέτουμε λίγο λίγο το νερό με τη μαγιά. Ανακατεύουμε καλά μέχρι να σχηματιστεί μια μαλακή ζύμη. Τη σκεπάζουμε με πετσέτα και την αφήνουμε να φουσκώσει για 1 ώρα.
- Αφού φουσκώσει η ζύμη, παίρνουμε με 2 κουτάλια κομμάτια της και τα αραδιάζουμε σε ταψί στρωμένο με αντικολλητικό χαρτί, χωρίς να τους δίνουμε συγκεκριμένο σχήμα. Τα πασπαλίζουμε με λίγο αλεύρι ή σουσάμι.
- Ψήνουμε τα ψωμάκια σε προθερμασμένο φούρνο, στους 220°C, για 20 λεπτά περίπου, μέχρι να ροδίσουν. Για να γίνει η κρούστα τους πιο τραγανή, βάζουμε στο κάτω μέρος του φούρνου ένα ταψάκι με νερό. Τα απολαμβάνουμε ζεστά και φρέσκα ή τα κάνουμε σάντουιτς.
- Για να φτιάξουμε το σάντουιτς, ξεκινάμε τηγανίζοντας το αβγό σε λίγο ελαιόλαδο. Το φτιάχνουμε όπως το θέλουμε, μελάτο ή σφιχτό. Εναλλακτικά, μπορούμε να το βράσουμε για 7-9 λεπτά.
- Κόβουμε ένα ψωμάκι κατά μήκος στη μέση και αλείφουμε κάθε μισό με μαγιονέζα ή μουστάρδα, ανάλογα με τις προτιμήσεις μας. Προσθέτουμε τη γαλοπούλα, το τυρί, την ντομάτα και τελευταίο το αβγό. Πασπαλίζουμε με λίγο αλάτι και πιπέρι και σερβίρουμε.
