Με τρεις Συνόδους Κορυφής την μια πίσω από την άλλη, με διαφορετικές όμως συνθέσεις -που καταδεικνύει και την διάθεση «υπερτοπικής» συνεργασίας στην παραγωγή και το εμπόριο- οι χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας εμφανίζονται να κάνουν κινήσεις για την ελάφρυνση των όποιων συνεπειών της επιβολής δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι εργασίες των Συνόδων ξεκίνησαν την Δευτέρα στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας, με την 46η Σύνοδο της Ένωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN) και συνεχίστηκαν σήμερα με την διεξαγωγή της δεύτερης Συνόδου της Ένωσης των Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας με τις χώρες του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (GCC) και παράλληλα με την πρώτη Σύνοδο της Ένωσης Χωρών της Νοτιοανατολικής Ασίας, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου και της Κίνας.
Ένας από τους βασικούς στόχους τόσο της Συνόδου της ASEAN όσο και των άλλων δύο διευρυμένων Συνόδων, όπως τον έθεσε ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας Ανουάρ Ιμπραχίμ (που έχει την προεδρία της ASEAN για την περίοδο αυτή) στην έναρξη των εργασιών της, είναι η σύσταση ενός ενιαίου μπλοκ που θα μπορούσε να συζητήσει με τις ΗΠΑ το θέμα των δασμών και του εμπορίου.
Ο πρωθυπουργός της Μαλαισίας θέλησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις που θα μπορούσε να αφήσει στην Ουάσινγκτον η συμμετοχή της Κίνας στην τελευταία εκ των τριών Συνόδων, υποστηρίζοντας ότι η ASEAN δεν διαλέγει πλευρά ανάμεσα σε Κίνα και ΗΠΑ, στον εμπορικό πόλεμο.
Βέβαια η παρουσία του πρωθυπουργού της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, Λι Τσιανγκ στην κοινή Σύνοδο, με την παράλληλη απουσία Αμερικανών αξιωματούχων από αυτήν δύσκολα μπορεί να παραβλεφθεί.
Στην ASEAN, συμμετέχουν μεγάλες οικονομίες της περιοχής της Ασίας, με μεγάλη παραγωγική βάση, όπως είναι η Ινδονησία, η Μαλαισία, η Σιγκαπούρη, η Καμπότζη και το Βιετνάμ. Τις τελευταίες δεκαετίες οι δέκα χώρες της ASEAN παραδοσιακά εξήγαγαν το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής τους στις ΗΠΑ, και συνδυαστικά η αξία των εξαγωγών τους προς τις ΗΠΑ πέρσι έφτασε στα 358,56 δισ. δολάρια (με το Βιετνάμ να είναι πρώτο στην σχετική λίστα).
Στην Σύνοδο οι χώρες συμφώνησαν πως τα μέλη της Ένωσης προφανώς έχουν κάθε δικαίωμα να κλείσουν διμερείς συμφωνίες με την Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ για να αποφύγουν τους εξωφρενικούς δασμούς που έχει μεν ανακοινώσει, αλλά έχει παγώσει από τον Απρίλιο ο Αμερικανός πρόεδρος. Έξι χώρες αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο να τους επιβληθούν δασμοί από 32% έως 49% τον Ιούλιο, εάν οι διαπραγματεύσεις με την Ουάσινγκτον δεν καρποφορήσουν.
Στην σχετική ανακοίνωση τονίζεται ότι οι όποιες συμφωνίες θα πρέπει να μην πλήττουν τα συμφέροντα των υπολοίπων χωρών της Ένωσης. Η δεκαμελής Ένωση έδωσε επίσης στη δημοσιότητα ένα πενταετές στρατηγικό σχέδιο για την καλύτερη ενσωμάτωση των οικονομιών των χωρών, επικαλούμενη τις «προκλήσεις» που σημαίνουν ότι «δεν αρκεί να συνεχίσουμε με τον συνηθισμένο τρόπο».
Ο «δράκος» δαγκώνει
Η λογική αυτή όπως εκφράστηκε στην Σύνοδο της ASEAN, εκ των πραγμάτων πέρασε και στις συζητήσεις των άλλων δύο Συνόδων. Έτσι ο κινέζος πρωθυπουργός, Λι Τσιάνγκ, στην σχετική τοποθέτηση του παρουσία και των αντιπροσωπειών των χωρών του Κόλπου (Μπαχρέιν, Κουβέιτ, Ομάν, Κατάρ, Σαουδική Αραβία και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα) απεύθυνε έκκληση προς τους παρευρισκόμενους να άρουν τους εμπορικούς φραγμούς και να προωθήσουν το «άνοιγμα» των οικονομιών τους για «να αντισταθούν στον προστατευτισμό και τις μονομερείς πρακτικές». Όπως τόνισε: «Χρειάζεται όλοι να διατηρήσουμε το πολυμερές εμπορικό σύστημα του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και να προωθήσουμε τη δημιουργία ενός σταθερού και συντεταγμένου περιβάλλοντος στις διεθνείς αγορές».
Σύμφωνα με αναλυτές η Κίνα, παρά το γεγονός ότι τύποις έχει συμφωνήσει μια… ανακωχή με τις ΗΠΑ στον εμπορικό πόλεμο, συνεχίζει να προωθεί την στρατηγική της για αύξηση της επιρροής της στην περιοχή της ASEAN, της οποίας είναι και ο κορυφαίος εμπορικός εταίρος. Όμως οι εντάσεις εξακολουθούν να υφίστανται στην Νότια Σινική Θάλασσα, όπου η Κίνα εμπλέκεται σε διαμάχη για αμφιλεγόμενα ύδατα με τις Φιλιππίνες και το Βιετνάμ (και άλλες χώρες της ASEAN). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει πως από την Σύνοδο προέκυψε μεταξύ άλλων κοινή δήλωση του Λι Τσιάγνκ με τον Βιετναμέζο ομόλογο του Φαμ Μινχ Τσινχ, με την οποία οι δύο πλευρές δεσμεύονται για εμβάθυνση των σχέσεων των δύο πλευρών και για μια στρατηγική συνεργασία.
Παράλληλα με την οικονομική διάσταση των Συνόδων πάντως, υπήρξαν και αποτελέσματα σε μια σειρά από θέματα που απασχολούν την διεθνή επικαιρότητα, όπως επί παραδείγματι ο πόλεμος στην Γάζα. Για το θέμα τοποθέτηση έκανε ο Σεϊχης του Κουβέιτ, Σαμπάχ Χαλέντ Αλ Χαμάντ Αλ Σαμπάχ, ο οποίος επαναβεβαίωσε την δέσμευση όλου του GCC, αλλά και των κρατών της ASEAN και της Κίνας, υπέρ της Παλαιστίνης.
