Με την υπογραφή του καλλιτεχνικού διευθυντή Γιώργου Κουμεντάκη, το πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για το 2025-2026, που ανακοινώθηκε σήμερα, περιλαμβάνει κορυφαίες συνεργασίες καλλιτεχνών και κορυφαίων οργανισμών με επτά νέες παραγωγές όπερας και χορού, πέντε αναβιώσεις επιτυχημένων παραγωγών, μια συναυλιακή παρουσίαση, δύο διεθνείς περιοδείες όπερας και χορού, τα διεθνή βραβεία της όπερας και την πρώτη εμφάνιση της ΕΛΣ στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου από το 1961, στα βήματα της Μαρίας Κάλλας και του Αλέξη Μινωτή.
Ο θεματικός άξονας για τη νέα σεζόν είναι «σύνδεση του ένδοξου παρελθόντος με το φιλόδοξο μέλλον» – το πρόγραμμα υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Λόγω της έναρξης εργασιών αναστήλωσης στο Ηρώδειο με την ολοκλήρωση των προγραμματισμένων εκδηλώσεων από τον Οκτώβριο και έπειτα, η Εθνική Λυρική Σκηνή παίρνει τα μέτρα της: συνεχίζει τη μεγάλη παράδοση των καλοκαιρινών παραγωγών όπερας, αυτή τη φορά στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, 65 χρόνια μετά την τελευταία φορά που παρουσίασε εκεί παραγωγή όπερας και για πρώτη φορά στον 21ο αιώνα.
Η Μήδεια, ο Μινωτής και η Κάλλας
Έπειτα από τον εμπλουτισμό του αρχείου της ΕΛΣ με νέες συλλογές, φωτογραφικά αρχεία και σπάνια ντοκουμέντα, με μεγάλο αριθμό των κοστουμιών του Τσαρούχη να έχουν αποκατασταθεί από το Ενδυματολογικό Τμήμα της ΕΛΣ και με δεδομένη τη συνεργασία με το ΜΙΕΤ/ΕΛΙΑ και το αρχείο Μινωτή – Παξινού, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ Γιώργος Κουμεντάκης στελεχώνει μια νέα δημιουργική ομάδα, η οποία, μέσα από μια ενδελεχή έρευνα των υπαρχόντων ντοκουμέντων θα αναβιώσει την παραγωγή της «Μήδειας» του Κερουμπίνι, προσφέροντας στο σημερινό κοινό μια σπάνια ευκαιρία να γνωρίσει ένα εμβληματικό ορόσημο του ελληνικού πολιτισμού. Τον ρόλο του τίτλου θα ερμηνεύσει η σπουδαία Ιταλίδα δραματική υψίφωνος Άννα Πιρότσι (η δημιουργική ομάδα, η διανομή και ο αρχιμουσικός θα ανακοινωθούν σύντομα).
Μήδεια, ΕΛΣ, Επίδαυρος 1961. @Εθνική Λυρική Σκηνή (Greek National Opera Archive)
Στη θρυλική παραγωγή της «Μήδειας» το 1961 η Μαρία Κάλλας ερμήνευσε τον ομώνυμο ρόλο, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή, σκηνικά – κοστούμια Γιάννη Τσαρούχη και χορογραφία Μαρίας Χορς. Στη αναβίωση της όπερας θα επιχειρηθεί μια ανασύσταση της παράστασης, όπως την εμπνεύστηκαν και την παρουσίασαν οι μυθικοί εκείνοι καλλιτέχνες.
Όπως διαβάζουμε το πρόγραμμα της ΕΛΣ: «Το 1961, η Μαρία Κάλλας δέχεται την πρόσκληση του ιδρυτικού Διευθυντή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής Κωστή Μπαστιά να ερμηνεύσει Μήδεια στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου, ένα χρόνο μετά την πρώτη της εμφάνιση στο αργολικό θέατρο με τη Νόρμα. Η Μήδεια –την οποία ο Κερουμπίνι πρωτοπαρουσίασε το 1797 στο Παρίσι– είναι μια από τις όπερες που η Κάλλας επανασύστησε στο κοινό του 20ού αιώνα, ήδη από το 1953 στη Φλωρεντία. Όταν το 1958 η νεοσύστατη τότε όπερα του Ντάλλας της αναθέτει μια νέα παραγωγή της Μήδειας, η Κάλλας ζητά να τη σκηνοθετήσει ο Αλέξης Μινωτής, ο Έλληνας σκηνοθέτης που συνδέθηκε όσο κανείς με την αρχαία ελληνική τραγωδία.
ΕΛΣ Μήδεια 1961 – Α. Μινωτής, Μ. Κάλλας, Κ. Μπαστάς. @Κλεισθένης (Αρχείο ΕΛΣ/ GNO Archive)
Παρά τους αρχικούς δισταγμούς του, λόγω της απειρίας του στο λυρικό θέατρο –και μετά την επιμονή της Κατίνας Παξινού–, ο Μινωτής δέχεται και προτείνει ως σκηνογράφο και ενδυματολόγο τον κορυφαίο Έλληνα ζωγράφο Γιάννη Τσαρούχη. Η πρεμιέρα στο Ντάλλας στέφεται από μια χωρίς προηγούμενο επιτυχία, με τις διθυραμβικές κριτικές να αναφέρονται σε μια «υπερφυσική αλλά ταυτόχρονα ανθρώπινη Κάλλας», στον «ανανεωτικό αέρα της σκηνοθεσίας του Μινωτή» και στα «130 φτιαγμένα στην Ελλάδα, μοναδικά κοστούμια του Τσαρούχη». Το 1959 η dream team του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού παρουσιάζει τη Μήδεια στη Βασιλική Όπερα του Λονδίνου και στις 6 και 13 Αυγούστου του 1961 η παραγωγή φθάνει στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου».
Επίσης η ΕΛΣ συστήνει ξανά τα θρυλικά κοστούμια του Νίκου Γεωργιάδη σε διάλογο με τη νέα σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση στην «Άννα Μπολένα». «Στην 85χρονη ιστορία της η Εθνική Λυρική Σκηνή έχει ανεβάσει παραστάσεις κορυφαίων δημιουργών των παραστατικών τεχνών από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Στο βεστιάριο και τους αποθηκευτικούς μας χώρους διατηρούμε, συντηρούμε και φυλάσσουμε σκηνικά, κοστούμια και αντικείμενα ανυπολόγιστης καλλιτεχνικής και ιστορικής αξίας από παραστάσεις που υπέγραψαν κορυφαίοι σκηνοθέτες, σκηνογράφοι, ενδυματολόγοι, ζωγράφοι, εικαστικοί: από τον Γιάννη Τσαρούχη, τον Αλέξη Μινωτή, τον Τζόρτζιο ντε Κίρικο και τη Λίνα Βερτμύλλερ έως τους Μιχάλη Κακογιάννη, Ντίνο Γιαννόπουλο, Αντώνη Φωκά, Γιώργο Πάτσα, Νίκο Γεωργιάδη, Ρενάτο Μόρντο, Γιάννη Μετζικώφ, Νίκο Πετρόπουλο, Γιάννη Κόκκο κ.ά. Στο πλαίσιο του θεματικού άξονα 2025/26 “Η όπερα του μέλλοντος από τη μήτρα του παρελθόντος” καλούμε τους δημιουργούς τού σήμερα να “συνομιλήσουν” με τους σπουδαίους αυτούς καλλιτέχνες, τις δημιουργίες τους και την κληρονομιά τους», υπογραμμίζει ο καλλιτεχνικός διευθυντής της ΕΛΣ, Γιώργος Κουμεναντάκης.
Η Εθνική Λυρική Σκηνή θα ανοίξει επισήμως την σεζόν με την «Τζοκόντα», μία από τις κορυφαίες μεγαλόπρεπες όπερες του ρεπερτορίου με το διάσημο μπαλέτο του «χορού των ωρών», σε σκηνοθεσία του καλλιτεχνικού διευθυντή της Βασιλικής Όπερας του Λονδίνου Όλιβερ Μίερς, ενώ θα απολαύσουμε την πρώτη αυθεντική «Κάρμεν» του 1875 που μας έρχεται από το Κέντρο της Γαλλικής Ρομαντικής Μουσικής Palazzetto Bru Zane και τις όπερες της Ρουέν και των Βερσαλλιών.
«Carmen» Bru Zane. @Julien Benhamou
Ταυτόχρονα, η ΕΛΣ πραγματοποιεί αφιέρωμα στον Νίκο Πετρόπουλο –έναν πολύπλευρο καλλιτέχνη της όπερας, ο οποίος συνεργάζεται με την ΕΛΣ τις τελευταίες πέντε δεκαετίες– με την παρουσίαση δύο εκ των εμβληματικών παραγωγών του, της Τόσκας και της Τραβιάτας. Η αναβίωση της Τραβιάτας, θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, εγκαινιάζοντας μια νέα εποχή με καλοκαιρινές παραστάσεις όπερας στις συνθήκες μιας κλιματιζόμενης αίθουσας.
Το Μπαλέτο της ΕΛΣ θα παρουσιάσει μια νέα «Ζιζέλ» βασισμένη στην κλασική χορογραφία του Πετιπά, καθώς και τις δύο επιτυχημένες χορογραφίες του Κωνσταντίνου Ρήγου, τη «Λίμνη των κύκνων» και την πρόσφατη «Χρυσή εποχή». Η σεζόν ανοίγει τον Σεπτέμβριο με τη συναυλιακή παρουσίαση της «Flora mirabilis» του Σπυρίδωνος Σαμάρα.
ΕΛΣ, «Λίμνη των Κύκνων». @Μαρία Χειλοπούλου
Το διεθνές γεγονός της φιλοξενίας των Διεθνών Βραβείων της Όπερας θα λάβει χώρα στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος στις 13 Νοεμβρίου, στρέφοντας τους προβολείς της παγκόσμιας κοινότητας της όπερας στην Αθήνα και την Εθνική Λυρική Σκηνή. Ο «Φάλσταφ» του Βέρντι στην οργιώδη σκηνοθεσία του Στήβεν Λάνγκριτζ αναβιώνει για έξι παραστάσεις, ενώ το μιούζικαλ για όλη την οικογένεια «Ιζαντόρα Ντακ» που είδαμε το 2024 στην Ενναλακτική Σκηνή της ΕΛΣ, προσκαλεί μικρούς και μεγάλους στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος.
«Ρέκβιεμ για το τέλος του έρωτα»
Η δημιουργία των Γιώργου Κουμεντάκη, Δημήτρη Παπαϊωάννου και Θεόδωρου Κουρεντζή, «Ρέκβιεμ για το τέλος του έρωτα», θα παρουσιαστεί στις 20-30 Ιανουαρίου. Ο ίδιος ο Γιώργος Κουμεντάκης στο καλλιτεχνικό του σημείωμα σημειώνει ότι το καινούριο ανέβασμα της παράστασης που παρουσιάστηκε πρώτη φορά το 1995 στο Παλιό Εργοστάσιο της ΔΕΗ στο Νέο Φάληρο είναι «μια καταβύθιση στο πρόσφατο παρελθόν τόσο της προσωπικής συνθετικής μου δημιουργίας όσο και της Ομάδας Εδάφους, η οποία όρισε τις παραστατικές τέχνες στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες». Προσθέτει επίσης: «Με αυτή την παραγωγή έχω τη χαρά να καλωσορίζω για πρώτη φορά στην ΕΛΣ τον Δημήτρη Παπαϊωάννου, φίλο ζωής και συνοδοιπόρο για πολλά χρόνια, αλλά και τον Θεόδωρο Κουρεντζή, τον διαπρεπέστερο των Ελλήνων μαέστρων διεθνώς, τον οποίο σέβομαι και εκτιμώ απεριόριστα».
ΕΛΣ – «Ρέκβιεμ για το τέλος του έρωτα», Δημήτρης Παπαϊωάννου @Julian Mommert
Το 1995 η Ομάδα Εδάφους παρουσίασε την παράσταση-εγκατάσταση Ενός λεπτού σιγή, σε σύλληψη, σκηνοθεσία, χορογραφία του Δημήτρη Παπαϊωάννου και μουσική για το πρώτο κεφάλαιο του Γιώργου Κουμεντάκη και για το δεύτερο του Μάνου Χατζιδάκι. Με το τραύμα να παραμένει διαρκές από τον θάνατο από AIDS αγαπημένων φίλων και με τον «φόβο να στοιχειώνει την ερωτική ζωή μιας ολόκληρης γενιάς», ο Δημήτρης Παπαϊωάννου ζήτησε από τον Γιώργο Κουμεντάκη να συνθέσει μια «καταιγίδα θανάτου» – ένα ρέκβιεμ για εκείνους που χάθηκαν από το AIDS. Στην ίδια παράσταση τη διστακτική ελπίδα για τη ζωή έφερναν τα Τραγούδια της αμαρτίας του Μάνου Χατζιδάκι, σε ποίηση Ντίνου Χριστιανόπουλου. Τριάντα ένα χρόνια μετά, ο Δημήτρης Παπαϊωάννου στήνει τη μεγάλη σκάλα της σκηνικής εγκατάστασης στην Εθνική Λυρική Σκηνή και δουλεύει ξανά από την αρχή πάνω στο Ρέκβιεμ για το τέλος του έρωτα.
Να σημειώσουμε ακόμη ότι τη νέα σεζόν 25/26, η Εθνική Λυρική Σκηνή διοργανώνει για πρώτη φορά δύο διεθνείς περιοδείες, με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ): την περιοδεία της «Τραβιάτας» στην Κίνα τον Σεπτέμβριο και την περιοδεία της «Χρυσής εποχής» στην Κύπρο τον Σεπτέμβριο και στην Ιταλία τον Οκτώβριο.
Δείτε το τρέιλερ του προγράμματος εδώ:
Σταρ της όπερας, κορυφαίοι καλλιτέχνες, αναγνωρισμένοι μαέστροι
Άννα Πιρότσι, Αλεξάντρα Κούρζακ, Γκαέλ Αρκέζ, Μαρίνα Βιόττι, Αλίσα Κολόσοβα, Ανίτα Ρατσβελισβίλι, Ρομπέρτο Αλάνια, Τσαρλς Καστρονόβο, Αρσέν Σογκομονιάν, Αντρέα Καρέ, Μαρσέλο Πουέντε είναι μόνο μερικοί από τους διεθνείς σταρ της όπερας που θα τραγουδήσουν στη Λυρική τη νέα σεζόν συνυπάρχοντας επί σκηνής με κορυφαίους Έλληνες μονωδούς όπως, μεταξύ άλλων, τους Δημήτρη Πλατανιά, Τάση Χριστογιαννόπουλο, Τσέλια Κοστέα, Βασιλική Καραγιάννη, Διονύση Σούρμπη, Νεφέλη Κωτσέλη, Μαριλένα Στριφτόμπολα, Βασίλη Καβάγια, Γιάννη Χριστόπουλο, Πέτρο Μαγουλά, Τάσο Αποστόλου, Δήμητρα Κωτίδου, Νίκο Κοτενίδη, Γιάννη Γιαννίση, καθώς και με την ανερχόμενη υψίφωνο Μαρία Κοσοβίτσα, η οποία θα ντεμπουτάρει στον ρόλο της Άννας Μπολένα.
Στις δημιουργικές ομάδες των παραγωγών της χρονιάς, συναντούμε κορυφαίους καλλιτέχνες όπως τους σκηνογράφους, εικαστικούς, ενδυματολόγους Φίλιπ Φυρχόφερ, Άνμαρι Γουντς, Κέννυ ΜακΛέλλαν, Δημήτρη Παπαϊωάννου, Λουκά Μπάκα, Βασίλη Παπατσαρούχα, Λέσλι Τράβερς, Κλαιρ Μπρέισγουελ, Γιώργο Σεγρεδάκη, Αντουάν Φονταίν, Κριστιάν Λακρουά, Διδώ Γκόγκου, Κωνσταντίνο Ρήγο, Πέτρο Τουλούδη, Daglara, τους χορογράφους-κινησιολόγους Βερόνικα Βιγιάρ, Ελένα Ιγκλέσιας, Λούσυ Μπερτζ, Φώτη Διαμαντόπουλο, Νταν Ο’Νηλ, Βενσάν Σαγέ και τους φωτιστές Ελευθερία Ντεκώ, Φαμπιάνα Πιτσόλι, Στέφανο Δρουσιώτη, Πήτερ Μάμφορντ, Χρήστο Τζιόγκα, Ερβέ Γκαρύ.
Τις παραγωγές θα διευθύνουν κορυφαίοι Έλληνες και ξένοι μαέστροι όπως οι Θεόδωρος Κουρεντζής, Φαμπρίτσιο Βεντούρα, Πάολο Καρινιάνι, Ντέρρικ Ινόεϊ, Φιλίπ Φορζέ, Ζακ Λακόμπ, Ζοζέ Σαλαζάρ, Λουκάς Καρυτινός, Κωνσταντίνος Τερζάκης κ.ά.
Όλο το πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής για την σεζόν 2025-26 είναι διαθέσιμο εδώ.
INFO Η προπώληση των εισιτηρίων για τις παραγωγές Σεπτεμβρίου – Δεκεμβρίου 2025 θα ξεκινήσει στις 26 Ιουνίου 2025, στις 12.00, από τα Ταμεία της ΕΛΣ και την ticketservices.gr.
