Σήμερα μια απέραντη έρημος που απλώνεται σε 11 χώρες και καταλαμβάνει έκταση συγκρίσιμη με τις ΗΠΑ ή τη Ρωσία, η Σαχάρα, δεν ήταν πάντα τόσο αφιλόξενη. Για μια περίοδο που διήρκεσε από τα 14.500 έως τα 5.000 χρόνια πριν ήταν μια καταπράσινη σαβάνα στην οποία μια μυστηριώδης φυλή ανθρώπων κυνηγούσε και έβοσκε κοπάδια.

Μια νέα γενετική μελέτη αποκαλύπτει ότι οι κάτοικοι της αποκαλούμενης «Πράσινης Σαχάρας» έζησαν απομονωμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο για δεκάδες χιλιάδες χρόνια.

Οι ερευνητές που υπογράφουν την ανακάλυψη στo περιοδικό «Nature» κατάφεραν να απομονώσουν DNA από δύο γυναίκες που θάφτηκαν πριν από 7.000 χρόνια σε μια ρηχή σπηλιά του Τακαρκόρι (εικόνα) στη Νοτιοδυτική Λιβύη.

Συντηρημένα χάρη στη χαμηλή υγρασία, τα λείψανά τους είναι οι αρχαιότερες ανθρώπινες μούμιες που έχουν βρεθεί ποτέ. Τα γονιδιώματά τους αποκαλύπτουν ότι επρόκειτο για μέλη μιας ξεχωριστής και άγνωστης ως τώρα εξελικτικής γραμμής, απομονωμένης από τους πληθυσμούς της υποσαχάριας Αφρικής και της Ευρώπης.

Οι πρόγονοι των κατοίκων της Πράσινης Σαχάρας υπολογίζεται ότι διαχωρίστηκαν από τους πληθυσμούς της Νότιας Αφρικής πριν από περίπου 50.000 χρόνια, την ίδια περίπου εποχή που άλλες φυλές ανθρώπων μετανάστευαν από την Αφρική στην Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή και την Ασία.

Στον αρχαιολογικό χώρο του Τακαρκόρι βρέθηκαν επίσης θραύσματα πήλινων αγγείων με ίχνη λιπών από γάλα, οι αρχαιότερες ενδείξεις γαλακτοκομίας στην Αφρική, ενώ οι σπηλιές της περιοχής είναι διακοσμημένες με βραχογραφίες κυνηγών και βοσκών.

Οπως σχολίασαν οι ερευνητές, παραμένει ασαφές πώς οι κάτοικοι της περιοχής παρέμειναν γενετικά απομονωμένοι ενώ γνώριζαν την κτηνοτροφία, η οποία πιστεύεται ότι εμφανίστηκε εκτός της Αφρικής.

Ενα άλλο σημαντικό εύρημα είναι η σχεδόν πλήρης απουσία γονιδίων που προέρχονται από τους Νεάντερταλ της Ευρασίας, οι οποίοι διασταυρώθηκαν με τους Homo sapiens που μετανάστευαν από την Ευρώπη και κληροδότησαν το γενετικό τους αποτύπωμα στους σημερινούς ανθρώπινους πληθυσμούς. Η απουσία νεαντερτάλιου DNA είναι μια επιπλέον ένδειξη γενετικής απομόνωσης για τους κατοίκους της Πράσινης Σαχάρας.

Η απομόνωση όμως δεν κράτησε για πάντα, αφού η μελέτη διαπιστώνει ότι η γενετική κληρονομιά τους επιζεί ως σήμερα σε κάποιους πληθυσμούς της Βόρειας Αφρικής. Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι του Τακαρκόρι ήρθαν σε επαφή με ξένους πριν η πατρίδα τους μετατραπεί σε έρημο πριν από 5.000 χρόνια.