«Το τέλος του καθεστώτος του Ερντογάν έχει δρομολογηθεί μεσοπρόθεσμα. Η φυλακή αποτελεί, στην Τουρκία, μέρος της εκπαίδευσης των μελλοντικών προέδρων. Επομένως, ο Ιμάμογλου έχει πάρει σειρά για το προεδρικό αξίωμα» τονίζει στο «Βήμα» ο Χαλούκ Σαχίν, βραβευμένος τούρκος δημοσιογράφος, συγγραφέας, ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης και πρώην διδάσκων στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα στις ΗΠΑ.
Αναλυτές σχολιάζουν τη μετατροπή του καθεστώτος σε αυταρχικό από την κυβέρνηση Ερντογάν. Συμφωνείτε;
«Βλέπουν τις εξελίξεις ως ελιγμό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για να εξαλείψει τον κύριο αντίπαλό του στις προεδρικές εκλογές. Από την άλλη, υπάρχουν και εκείνοι που πιστεύουν ότι η διεθνής συγκυρία – η επανεκλογή Τραμπ και η ανάγκη της στρατιωτικής ισχύος της Τουρκίας για την ασφάλεια της Ευρώπης – έκανε πιο αποδεκτά τα αντιδημοκρατικά βήματά του.
Αλλά, επιτρέψτε μου να εστιάσω στο σημαίνον. Στην άφιξη μιας νέας γενιάς στην πολιτική σκηνή με τη μορφή χιονοστιβάδας. Την αποκαλούν Generation Z. Στη συντριπτική πλειονότητά τους οι διαδηλωτές αυτής της γενιάς γεννήθηκαν μετά την άνοδο του Ερντογάν στην εξουσία. Δεν έχουν ξαναδεί άλλη κυβέρνηση. Τα νεανικά κινήματα έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ανατροπή του Μεντερές, το 1960 και στο πραξικόπημα από τη στρατιωτική δικτατορία του Εβρέν, το 1980. Οι διαδηλώσεις στο πάρκο Γκεζί στην Κωνσταντινούπολη, το 2013, είχαν επίσης εν μέρει κινητήριο δύναμη τη νεολαία. Δεν ακούστηκε ωστόσο η παραμικρή φωνή από τους νέους, τα τελευταία 1- χρόνια. Θεωρήθηκε ότι οι νέοι, που είχαν χάσει την ελπίδα τους για το μέλλον, έβρισκαν παρηγοριά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τα video games. Δε σπούδαζαν, δεν ήταν μέλη πολιτικών κομμάτων. Δεν τους ένοιαζαν οι ιδεολογίες, ήταν απολιτικοί. Χρειάστηκε να έρθει η 19η Μαρτίου και να συλληφθεί ο δήμαρχος του Μητροπολιτικού Δήμου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου για να αναγεννηθούν οι πλατείες από εκατομμύρια ανθρώπους και, κυρίως, από τα παιδιά που θεωρούνταν απολιτικά».
Δε διαδηλώνουν οι νεολαίες των κομμάτων της αντιπολίτευσης;
«Δεν φέρουν κομματικές σημαίες, αλλά τουρκικές, καθώς και αφίσες στις οποίες γράφουν αστεία συνθήματα. «Πού ήταν αυτά τα παιδιά μέχρι τώρα;» αναρωτιούνται πολλοί. Βρίσκονταν στις οθόνες των υπολογιστών και του τηλεφώνου τους. Η συγκυρία, λοιπόν, τους προήγαγε από θεατές σε δρώντα υποκείμενα».
Έχουν κάποια ιδεολογία;
«Δεν είναι ιδεολόγοι, όπως τα παιδιά του 1968. Το να είσαι δεξιός ή αριστερός δεν έχει πλέον σημασία στον καθορισμό των ταυτοτήτων. Η ταυτότητά τους δεν είναι ιδεολογική, είναι ηθική, αν θέλετε, ψυχοηθική. Για τους νέους, οι μικρές αλήθειες είναι πιο σημαντικές από τις ιδεολογικές ουτοπίες. Η ισλαμιστική-εθνικιστική κυβέρνηση του Ερντογάν και του Μπαχτσελί, η οποία γίνεται πιο αυταρχική, καθώς αγωνίζεται να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της Τουρκίας, πλησιάζει την πόρτα της εξόδου για βιολογικούς, δημογραφικούς, πολιτικούς και ιστορικούς λόγους. Αυτά τα παιδιά μόλις ξεκινούν. Θα βρίσκονται στις πλατείες και αυτό το Σαββατοκύριακο!».
Οι εξελίξεις επισπεύδουν το τέλος του καθεστώτος «ενός ανδρός»;
«Το τέλος του καθεστώτος του Ερντογάν έχει δρομολογηθεί μεσοπρόθεσμα. Η φυλακή αποτελεί στη χώρα μας, μέρος της εκπαίδευσης των μελλοντικών προέδρων. Επομένως, ο Ιμάμογλου έχει πάρει σειρά για το προεδρικό αξίωμα σε εύθετο χρόνο».
Θα συντελούσαν οι πρόωρες εκλογές σε γρηγορότερη έξοδο από την κρίση;
«Θα μπορούσαν. Οι επόμενοι έξι μήνες θα είναι κρίσιμοι. Θα εξαρτηθεί όμως η έκβαση των πραγμάτων από το τι θα κάνει το CHP. Αν κερδίσει τις επόμενες εκλογές, θα ξεκινήσει να διορθώνει το σύστημα. Είμαι πιο αισιόδοξος σήμερα από όσο πριν από δύο εβδομάδες».